Een computersysteem dat elk gezicht overal kan identificeren? Het klinkt als sciencefiction, maar twee Chinese bedrijven werken er keihard aan om er een nogal beangstigende realiteit van te maken.
Het gaat om de startups SenseTime en Megvii, die al geruime tijd werken aan platforms voor gezichtsherkenning die gedreven worden door kunstmatige intelligentie (AI).
SenseTime werd in april dit jaar ’s werelds meest waardevolle AI-startup nadat het 600 miljoen dollar ophaalde. De waarde van het bedrijf wordt geschat op 4,5 miljard dollar. Afgelopen maand haalde het bedrijf nog eens 620 miljoen dollar op.
Megvii loopt niet ver achter bij SenseTime: het haalde in november 460 miljoen dollar aan groeigeld op. Hoewel de waardering niet openbaar is, ligt die waarschijnlijk rond de 2 miljard dollar.
Voor wie een beetje in de materie ingevoerd is, zijn de ogenschijnlijk exorbitant hoge waarderingen weinig verrassend. Afgelopen jaar maakte de Chinese regering bekend wereldleider te willen worden op het gebied van kunstmatige intelligentie. Het land wil een AI-industrie ontwikkelen die in 2030 een waarde zou moeten hebben van 150 miljard dollar.
Daarbij komt nog dat de Chinese overheid grootse plannen heeft om een binnenlands toezichtsnetwerk op te zetten om haar 1,4 miljard burgers in de gaten te houden. Daarmee is China in één klap 's werelds omvangrijkste markt voor cameratoezicht geworden: een markt die in 2016 een waarde van 6,4 miljard dollar vertegenwoordigde. Naar verwachting zal die markt jaarlijks met ruim 12 procent groeien, zo schat onderzoeksbureau IHS Markit in.
Het zal niemand verbazen dat de Chinese overheid, en dan vooral de politie, de belangrijkste klant is van bovengenoemde bedrijven.
Helaas is dit niet alles. Voor de overweldigende meerderheid van de Chinezen is privacy niet echt een onderwerp. Er bestaat weinig weerstand tegen zaken als kunstmatige intelligentie en gezichtsherkenning. En dus krijgen bedrijven als SenseTime en Megvii alle ruimte om naar hartenlust te experimenteren en de technologie in dagelijkse toepassingen uit te proberen.
De Chinese overheid is weliswaar een belangrijke klant, maar zeker niet de enige. Veel sectoren en industrieën maken dankbaar gebruik van de technologie. Zo wordt deze al toegepast in de financiële dienstverlening (bij betalingen en om fraude te voorkomen) en bij softwarebedrijven als Meitu (selfie-editing) en het Uber-achtige Didi Chuxing.
Weinig verbazingwekkend is dat de Chinese Amazon Alibaba en dochteronderneming Ant Financial de belangrijkste investeerders én gebruikers van SenseTime en Megvii zijn.
"China zet grote stappen op het gebied van video- en beeldinterpretatie. Dit is omdat we reële problemen hebben, maar ook reële data en getalenteerde werknemers die zeer toegewijd zijn", aldus de CEO van SenseTime Xu Li tegen Quartz.
Onlangs bezocht ik het hoofdkwartier van Megvii om eens te kijken hoe het er daar aan toegaat, en kreeg uitleg van topmanager Xie Yinan.
Megvii werd in 2011 opgericht door drie afgestudeerden van de Tsinghua Universiteit. Nu is Megvii een van de marktleiders op het gebied van gezichtsherkenning en AI-technologie. The Economist beschreef het kantoor als de 'machinekamer van Big Brother'. En hoewel het kantoor het optimisme en de blijheid uitstraalt waar alle startups patent op lijken te hebben, krijg ook ik die indruk.
Bron: The Economist
Face++, zo luidt de naam van Megvii's hoofdproduct. Het is een 'platform' dat gezichten kan detecteren en identificeren. Alle medewerkers van het bedrijf komen 's ochtends binnen door hun gezicht te laten scannen. Ook bezoekers dienen zich te registreren met hun gezicht.
Het systeem kan meerdere gezichten tegelijkertijd verwerken. Toen de medewerkers terugkwamen van de lunch, floepten hun hoofden op het scherm bij de ingang van het kantoor.
Topmanager van Megvii Xie Yinan legt uit dat Face++ nu al ingezet wordt door bedrijven in de vastgoedwereld om toegang tot bepaalde delen van gebouwen te regelen.
Bij mijn aankomst scande ik mijn gezicht om binnen te mogen.
Wat Xie betreft is ‘pasloze’ toegang tot je kantoor slechts kinderspel. Werkgevers verzamelen met behulp van de software straks allerlei data over hun werknemers: hoe lang ze op hun werk zijn, welke uren ze werken, hoe lang hun lunchpauzes zijn, hoe vaak ze naar buiten gaan om te roken, et cetera. Hij gaf er meteen een iets minder eng klinkende toepassing bij: uitvogelen welke collega's het liefst flexibele werktijden zouden hebben.
Met mijn eigen gezicht stelde ik het systeem meteen op de proef. En zowaar, op het moment dat ik met mijn snufferd voor een deur ging staan, zag ik mezelf op het bijbehorende scherm en ging de deur open.
Een andere toepassing van Face++ laat een vervoersbedrijf in Beijing op basis van een gezichtsscan controleren of passagiers wel een geldige ticket hebben.
Het platform van Megvii is nu al 's werelds grootste voor gezichtsherkenning met 300.000 freelance ontwikkelaars die hun eigen technologie bouwen op die van het Chinese bedrijf.
De opvallendste gebruiker – en de meest angstaanjagende – is de Chinese politie. De Chinese overheid volgt al 170 miljoen beveiligingscamera's voor haar toepasselijk genaamde systeem 'SkyNet'. Face++ draait ook mee op dit systeem en Megvii krijgt flinke investeringen vanuit het staatsfonds.
Bronnen: CB Insights, TechCrunch, IDG
Een aantal politiekorpsen gebruikt het Face++-systeem momenteel al om criminelen op te sporen. In december demonstreerde de Chinese overheid de capaciteiten door een BBC-journalist in slechts 7 minuten te traceren.
Bron: TechCrunch
Geen zorgen, zegt topmanager Xie van Megvii, want de politie kan niet iedereen constant in de gaten houden. Dat zou gewoonweg te veel dataverkeer vergen. Ja, Face++ kan een crimineel uit een menigte plukken, maar alleen als het gezicht van die persoon al eerder aan de database is toegevoegd.
De vicedirecteur beweert ook dat Face++ zou crashen als de overheid het netwerk op een heel indringende manier zou gebruiken. Er is momenteel simpelweg niet voldoende rekenkracht voorhanden – maar dat kan uiteraard snel veranderen als computers sneller worden.
Xie lijkt niet bezorgd en stelt dat het aan de overheid is om te waarborgen dat de politie niet zomaar alles doet. "Wij hebben geen toegang tot hun data. Wij verkopen hen een server met Face++ erop. Dat is alles."
Het klinkt allemaal weinig geruststellend voor mensenrechtenactivisten in China, die geregeld waarschuwen dat de privacysituatie in het land verder onder druk komt te staan als de overheid extreme technologieën kan inzetten. Staatsmedia in China berichten zeer positief over de gezichtsherkenningsoftware.
Bron: China Daily
Manager Xie toont meer interesse voor de zakelijke toepassingen die onschuldiger zouden zijn. Neem de detailhandelaar die op basis van 'gezichtsverkeer' kan analyseren hoe potentiële klanten door zijn winkel lopen.
De investeringen van e-commercegigant Alibaba (de Chinese tegenhanger van Amazon) spreken in die context boekdelen. Ant Financial, het investeringsvehikel van Alibaba, gebruikt nu al Face++ om betaalverkeer te autoriseren onder de merknaam 'Smile to Pay'.
Bron: Business Insider, TechCrunch
De bredere visie voor Megvii draait om kunstmatige intelligentie, stelt Xie. Zo zit Face++ al ingebed in de systemen van Alibaba's 'City Brain'. Dit netwerk draait nu al in zes zogenoemde 'smart cities' verspreid over het land en helpt om verkeer om te leiden als er ongevallen of opstoppingen voorkomen.
Foto: AbacusNews
Internetgebruikers komen Face++ ook op meer en meer plaatsen tegen, bijvoorbeeld als ze een reactie op een nieuwssite willen achterlaten.
Bron: China Digital Times
Op dit moment is het nog niet zover, maar een gecentraliseerde digitale identiteit ligt hiermee binnen handbereik in China. De overheid zou dit op haar beurt kunnen koppelen aan de beruchte 'sociale punten' die Chinese burgers nu opbouwen.
Onder dit programma krijgt elke Chinees een aantal punten toebedeeld. Met goed gedrag verdien je meer punten en als je je niet gedraagt, kun je aftrek krijgen. Schrijver Murong Xuecun stelt dat dit systeem dient om de voltallige samenleving op te zetten tegen de mensen die volgens de overheid 'onbetrouwbaar' zouden zijn.
Bron: Foreign Policy
Xie houdt vol dat de doelen een stuk goedaardiger zijn. De manager vindt identificatiemiddelen goed van pas komen, nu steeds meer Chinezen gebruik maken van taxi-apps zoals Didi, bijvoorbeeld in het geval van een juridisch probleem.
Eén grote vraag voor Megvii zal zijn of het de interesse van buitenlandse bedrijven weet te wekken, gezien de hechte band met Beijing. Xie gelooft uiteraard van wel en denkt dat de technologie voor zich zal spreken.
Daar loopt Face++ wel tegen het aloude euvel van algoritmes aan: het is zo goed als wat je erin stopt. Het netwerk is daarom nu vooral toegesneden op het herkennen van Aziatische gezichten, maar minder gevorderd met witte en zwarte gezichten.
Bron: Wired
Eén ding is duidelijk: gezichtsherkenning bestaat en de precisie ervan wordt constant verbeterd.
